İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ (OP-AMP)
Karşılaştırıcı devresinin kullanıldığı bir op-amp uygulaması Schmitt tetikleyicisidir. Bu devre 'Histerezis (Hysteresis)' devresi ismiyle de bilinir. Histerezis, bir cihazın girişine uygulanan etkinin artan durumunda gösterdiği tepki ile azalan durumunda gösterdiği tepki arasındaki farkın miktarıdır. Bir etkinin kendisini doğuran nedeni geriden izlemesi olarak da adlandırılabilir. Histerezis, girişin artarken çıkışın bir seviyeye anahtarlanması fakat girişin farklı bir seviyenin altına düşene kadar anahtarlanmaması anlamına gelir. Aplette bir eviren Schmitt tetikleyicisi incelenmiştir. Bu durumda giriş gerilimi eviren uca bağlanır ve Vo ile sabit referans gerilimi VREF arasında bir gerilim bölücü düzeneğide evirmeyen uca bağlanır. Böyle bir devrenin giriş ve çıkış gerilimleri arasındaki ilişki aplette gösterilmiştir. Giriş ve çıkış gerilimleri arasındaki ilişkiyi gösteren geçiş eğrisinin adı histerezis döngüsü' dür. Bu eğri, Vin giriş gerilimi alçak tetikleme seviyesinin (LTL-low trigger level) altına düştüğünde çıkışın +Vmaks değerini alacağını, ancak üst tetikleme seviyesinin (UTL-upper trigger level) üstüne çıkana kadar -Vmaks değerine geçmeyeceğini gösterir. Böyle bir karakteristiğe sahip karşılaştırıcı devresi Schmitt tetikleyicisi olarak adlandırılır. Süperpozisyon yöntemini kullanmak suretiyle LTL ve UTL ifadelerini türetebiliriz. Öncelikle karşılaştırıcı çıkışının toprağa kısa devre edildiğini varsayarız ve V+'yı bu durum için çözeriz, ardından VREF'i 0 kabul eder ve V+'yı yeniden çözeriz. İki sonucun toplamı bize, çıkış -Vmaks ve +Vmaks alındığında sırasıyla LTL ve UTL ifadelerini verir.
Bu denklemlerde, Vmaks karşılaştırıcı çıkışının alacağı en yüksek negatif ve pozitif değerini göstermektedir. Histerezis = UTL -LTL 'dir. Eğer en yüksek çıkış gerilimlerinin mutlak değerleri birbirlerine eşitse;
|
