Ortak-Emetör(CE) Öngerilimlemeli Transistörün İncelenmesi:

[-Ana Sayfa-]

[İleri>>>]

Transistörler devre uygulamalarında farklı bağlantı yöntemleri ile kullanılırlar. Transistörlerin elektronik devrelerde ortak-baz öngerilimlemeli, ortak-emetör öngerilimlemeli ve ortak-kollektör öngerilimlemeli olmak üzere üç farklı bağlantı yöntemi ile kullanılması söz konusudur.

Bu bölümde, transitörlerin devre uygulamalarında en yaygın kullanıldıkları bağlantı yöntemi olan ortak-emetör öngerilimlemesi açıklanacaktır. Aşağıda ki şekillerde NPN ve PNP transistörler için ortak-emetör düzenlemesi gösterilmektedir.

NPN (a)	PNP (b)
Şekil-5

Şekil-5'de gösterilmiş olan NPN devresi için Kirchhoff'un gerilim kanununu yazacak olursak aşağıdaki denklemi elde ederiz:

V_CC = I_CR_C + V_CE,             ya da
I_C = (-1/R_C)V_CE + V_CC/R_C           I

I nolu denklemi kullanarak devrenin CE yük eğrisi çıkartılır. Yük eğrisinin eğimi -1/R_C'dir ve Ic eksenini V_CC/R_C'de, V_CE eksenini V_CC'de keser. Aşağıdaki şekil yük eğrisini göstermektedir.

Şekil-6

I_B'nin değerini belirlemek için transistörün kollektör-baz bölgesi, sabit bir gerilim düşümüne sahip ileri-kutuplanmış diyot gibi düşünülür. Böylece transistörün baz akımı:

I_B = ( Vcc - V_BE)/R_B           II

olarak bulunur.

VBE = 0.7V (Si)	Yanda NPN transistör için ortak emetör bağlantısı denklemleri gösterilmektedir.
IB = (Vcc-VBE)/RB
IC = b IB
VCE = Vcc - IcRc

Uygulama Apleti

Aşağıdaki aplette ortak emetör kuplajlı bir NPN transistörün çıkış karakteristik eğrileri kullanılmak üzere Şekil-5a'da gösterilen devrenin çalışma noktası ve yük eğrisinin tespiti gerçekleştirilmektedir.

Bu devrede dikkat edecek olursanız yük eğrisinin saptanmasında RB direncinin etkisi olmamaktadır. Ancak, RB'nin değişiminin transistörün 'q' (çalışma noktası) noktasının saptanmasında doğrudan bir etkisi söz konusudur.

Bu bölümde JAVA Apleti vardır. Apleti oynatabilmek için Google Chrome Tarayıcınızın "Extensions" kısmından CheerpJ eklentisinin çalıştırılması gerekir. [-CheerpJ Applet Runner -]

[Free Source Code]

[-Ana Sayfa-]

[İleri>>>]